Tôi cho rằng, giới trẻ Việt có 3 ngưỡng cửa cần dám vượt qua, dám khám phá để trở thành một người luôn thành công và hạnh phúc.

Sài Gòn, những ngày tháng 12/2019, trong một studio rộng hơn 1000m² lần đầu tiên tôi được gặp những người bạn thuộc Forbes Việt Nam 30Under30 class 2020. Tôi nhận ra rằng, tất cả chúng tôi đã có một hành trình rất dài, một hành trình đâu đó quãng 10 năm chỉ để theo đuổi một mục tiêu hay câu chuyện nào đó của riêng mình. Chúng tôi bắt chuyện với nhau rất dễ dàng, không hề bị ngăn cách bởi những giá trị như được bao nhiêu người follow trên mạng xã hội, bao nhiêu nghìn like cho một status, hay được lên TV bao nhiêu lần, đang theo đuổi lĩnh vực thời thượng nào. Điều duy nhất tồn tại khi chúng tôi gặp nhau là câu hỏi: “Câu chuyện của bạn là gì?” Thẳng thắn mà nói, chúng tôi chỉ quan trọng việc người đối thoại có mục tiêu và đã vượt qua các định kiến để đi đến cái đích mình mong muốn.

Có mục tiêu

Hồi bé, chúng ta đều được hỏi: “Sau này còn ước mơ làm nghề gì?” và thường ta đều có câu trả lời. Thật mừng, vì ở xuất phát điểm, ai trong chúng ta cũng có một ước mơ đó chứ, cho dù nó thực tế hay viển vông.

Dần dà, thời gian học cấp 2, cấp 3 sẽ là quãng thời gian quan trọng nhất để xác định xem ước mơ này liệu đã thật sự là “chân ái” của đời mình chưa. Có nghĩa là, khi theo đuổi nó, mình liệu có còn cảm thấy nó thật sự vui, thật sự “phát cuồng” lên nếu làm được nó hay không? Ở giai đoạn này, những người có lợi thế hơn và rõ ràng hơn về “chân ái” này là những người được va chạm, khám phá cuộc sống xung quanh từ sớm.

Bạn có mục tiêu dài hạn cho cuộc đời ở năm bao nhiêu tuổi? Hoặc là bạn đã có chưa? Tôi 30 tuổi, và có mục tiêu dài hạn ở tuổi 17, khi mà tôi đã “chết hụt” từ ý định tự sát vì lý do… bất bình với nạn hối lộ trong học đường tại Việt Nam. 17 tuổi, tôi đã đưa ra một quyết định khá điên rồ: “Bỏ tương lai học tại một trường đại học nào đó, và theo đuổi “một thứ gì đó sẽ liên quan tới máy vi tính”, rẽ nhánh học APTECH để tránh phải sống cùng những tiêu cực giáo dục trong 4-5 năm đại học” mặc cho lực học đã từng xuất sắc đạt 9,2 trung bình tất cả các môn.

Vượt qua định kiến của gia đình

“Bỏ đi những chữ NHƯNG” là mindset tôi đã có từ rất sớm. Trong bất kì việc gì, chỉ cần bạn không dùng từ NHƯNG, bạn đã gần hơn với mục tiêu của mình rất nhiều.

Khi bạn đã xác định được mục tiêu, bạn sẽ làm gì với nó? Thông thường là mục tiêu đó tạm thời phải được xét duyệt bởi gia đình và thậm chí là họ hàng. Nếu gia đình đồng ý? Bingo, chúc mừng bạn nhiệt liệt, bạn đã một xuất phát điểm trong mơ. Còn thông thường ở ngưỡng cửa này, người nhà của bạn sẽ có một vạn chữ NHƯNG để… cản đường bạn. Hiếm gia đình nào ủng hộ con mình chơi game suốt ngày, vì bạn có thể chơi game vì một mục đích rõ ràng nào đó, NHƯNG xung quanh cái ngõ nhỏ nhà bạn thì có ai chơi game mà “nên người” đâu? (2020 Forbes đã vinh danh Flash – E.sports - một team đạt giải vô địch thế giới môn Liên quân Mobile). Nếu bạn thích thiết kế thời trang, có lẽ bạn sẽ bị bố mẹ cốc cho u đầu nếu cứ cố tình không chịu học hành để trở thành một người làm việc công sở cho ổn định. (2020 Forbes cũng đã vinh danh Trần Minh Đạo – Nhà sáng lập Môi Điên, một người nổi tiếng với việc tái chế những quần áo Jeans để tạo ra những mẫu thiết kế mới).

Bố mẹ luôn xuất phát từ lòng yêu thương con vô bờ bến, muốn con mình “an toàn, ổn định”. Chỉ là, làm gì có ước mơ nào tên là An toàn và Ổn định. Vì thế hãy cố gắng vượt qua những chữ NHƯNG đang xuất hiện trong đầu bạn. Có như vậy bạn mới vừa làm bố mẹ an tâm, vừa giúp mình được đi trên con đường ước mơ.

Vượt qua định kiến của xã hội

“Nếu không phạm pháp thì hãy cứ làm!” – Đây là thần chú để tôi vẫn là tôi và vượt qua được những NHƯNG tiếp theo của ngưỡng cửa xã hội – level khó hơn nhiều so với gia đình nhỏ bé của chúng ta. Từ 2018, tôi đã nuôi tóc dài để thử nghiệm với xã hội mà mình đang sống. Tóc tôi dần dài lên và lác đác có người nhắc tôi cắt tóc. Ai cũng mong muốn người quanh mình tuân theo “quy chuẩn”, và đây cũng là những giới hạn đặt lên vai bạn. Bạn có hiểu được cảm giác của riêng tôi khi được các anh chị Stylist ở Forbes tết cho bộ tóc lần đầu tiên trong cuộc đời, rồi cả đám Forbes 30Under30 cùng khen rằng tóc rất đẹp và cá tính. Xã hội không có trách nhiệm, vì lời nói của họ đúng với góc nhìn của họ. Chỉ bạn là sai nếu bạn mù quáng nghe theo. Gạt bỏ những chữ NHƯNG và tuân theo luật pháp là duy nhất những gì tôi nghĩ bạn cần làm để đến gần hơn với mục tiêu và ước mơ của mình.

Nhưng mà con trai, ai lại để tóc dài?

Nhưng mà em chả có ai hướng dẫn cả?

Nhưng mà em bố mẹ làm nông và không có tiềm lực tài chính?

Nhưng mà em là con gái?

Nhưng mà em không được học đại học?

Nhưng mà em ít ý tưởng lắm?

Bỏ đi những chữ NHƯNG, và bắt đầu đi tìm lời giải tiếp theo để bước ra khỏi ngưỡng cửa an toàn. Thế giới thật sự đang chờ đón bạn.

Hoàng Hoa Trung

Hoàng Hoa Trung (Trung đồng nát) – Đạt danh hiệu 30Under30 năm 2019 do Tạp chí Forbes bình chọn cho lĩnh vực Hoạt động xã hội. Anh là người đang thực hiện mô hình Nuôi Em (http://nuoiem.com), kết nối thành công 12,000 người hảo tâm nuôi 12,000 học sinh và xây dựng thành công 35 điểm trường cho học sinh dân tộc mầm non, Tiểu học tính tới 2019. Năm 2020, anh tiếp tục thực hiện dự án Sức Mạnh 2000 (http://sucmanh2000.com) với công thức: Mỗi người góp 2000đ mỗi ngày trong 01 năm – Có ngay nghìn tỉ đồng xoá sạch điểm trường tạm tại Việt Nam. Mục tiêu 2020 của anh là giúp 20,000 – 25,000 trẻ em vùng cao được nuôi cơm, đảm bảo việc tới trường và xây dựng thêm hơn 30 điểm trường tổng trị giá gần 50 tỉ đồng.