Nhắc đến tiểu thuyết kinh điển, nhiều người sẽ lắc đầu ngán ngẩm vì độ “dày” và đồ sộ của những chương sách. Một phần nữa là vì bối cảnh rất xưa, người ta khó tìm ra được điểm chung với nhân vật. Tuy nhiên với “Cuốn theo chiều gió” ta sẽ thấy một tư tưởng vượt xa thời đại của nàng Scarlett O’Hara cũng như nữ nhà văn Magaret Mitchell.

Bối cảnh của truyện là những năm chính trị miền Nam nước Mỹ đang vô cùng bất ổn. Magaret Mitchell đã dùng ngòi bút của mình lột tả chân thực cuộc đời và số phận của những con người trong thời kì này và đặc biệt thông qua nhân vật Scarlett O’Hara. Từ đó ta nhận được những bài học vô cùng nhân văn về tình yêu, lý tưởng sống cao đẹp và nghị lực mạnh mẽ của con người. 

Từ một nàng tiểu thư quyền quý…

Mở đầu câu chuyện ta bắt gặp nàng tiểu thư Scarlett xinh đẹp, kiêu sa. Cô gái trẻ yêu thích những bữa tiệc sang chảnh, những bộ lễ phục lộng lẫy và có một tình yêu nồng nàn với chàng Ashley. Nhưng ở bên trong Scartlett luôn ẩn dấu một con người khác rất thật, cô cũng biết đố kị, ganh ghét và có những ham muốn tầm thường như bao cô gái khác. Tình yêu nàng dành cho Ashley bất chấp mọi rào cản về định kiến nhưng cuối cùng nàng lại phải chứng kiến người mình yêu đi kết hôn với người con gái khác là Melina – một cô gái có tính cách trái ngược hoàn toàn với Scartlett. 

Quá đau khổ nàng đã đi đến một quyết định cực đoan là cưới một người mình không yêu để trả thù lại Ashley. Phải che dấu nỗi đau khổ dằn vặt, sống với lớp vỏ giả tạo đã khiến Scartlett dần mất đi sức sống và đam mê. Tưởng chừng như cô gái nhỏ phải sống vậy đến hết đời nhưng cuộc nội chiến bùng nổ khiến cô lần nữa trở lại quê hương Tara yêu dấu. 

…đến cô gái mạnh mẽ với khát vọng sinh tồn mãnh liệt.

Chiến tranh đi qua để lại Tara sự hoang vu, tiêu điều hơn bao giờ hết. Trở về căn nhà xưa, Scartlett phải đối mặt với sự nghèo đói, người hầu đã bỏ đi hết và mọi đồ vật trong nhà kể cả gia súc đều bị cướp sạch. Ta đã thấy một nàng Scartlett kiêu hãnh ngày nào phải đi đào từng củ sắn để ăn cầm hơi, đứng trước số phận nghiệt ngã những tưởng cô gái nhỏ bé đã bị khuất phục.

“Bởi vì đó là vật duy nhất trên đời mãi tồn tại và bất cứ một người nào có được giọt máu Ireland trong huyết quản thì mảnh đất mà họ sống trên đó cũng giống như một bà mẹ hiền”. Với tình yêu tha thiết với Atlanta cùng dòng máu của những chiến binh Iceland chảy trong huyết mạch, Scartlett đã bất chấp tất cả để cứu lấy gia đình mình cũng như Tara. Cô chấp nhận qua lại với những người đàn ông say mê cô để có sự giúp đỡ và che chở từ họ. 

Người ta ví Scartlett như loài lúa mạch đen, mạnh mẽ và kiên cường bất chấp hiện thực cuộc sống tàn khốc. Nàng sẵn sàng cầm súng lên bắn chết tên cướp để cứu lấy gia đình mình. Nàng yêu tiền hơn tất cả vì chúng khiến nàng an tâm. Nàng thông minh, kiêu ngạo, không bao giờ chịu cúi đầu trước bất kì ai. 

Ta có thể thấy hình ảnh của Scartlett ở rất nhiều cô gái trong thời hiện đại nhưng cái hay của Magaret Mitchell là đặt nàng vào thời Mĩ nội chiến giữa hai miền Nam Bắc. Cô gái nhỏ đã phá bỏ mọi rào cản về định kiến xã hội, cô tự đứng lên kinh doanh một xưởng gỗ cho riêng mình và rất thành công. Cô tự lập về mọi thứ, bỏ mặc ngoài tai những lời bàn tán của những người xung quanh. Nhưng cũng chính mải chạy theo vòng xoáy của danh vọng và tiền bạc, nàng đã đánh mất đi rất nhiều thứ quan trọng khác và trong đó có cả tình yêu của Rhett Butler.

Gã “trai hư” nổi tiếng của văn học Mỹ 

Rhett Butler là một kẻ bị mọi người ghét bỏ và chịu rất nhiều tai tiếng nhưng anh luôn có cách khiến mọi người phải cần và tôn trọng mình. Anh có đầy đủ tố chất của một gã “trai hư” thời hiện đại. Với sự thông minh và sắc sảo của mình, lợi dụng thời buổi chiến tranh lũng đoạn, Rhett đã kiếm được rất nhiều tiền và đứng lên trên tất thảy mọi người.

Người đàn ông này, vậy mà, lại dành một tình yêu nồng nàn cho Scartlett. Ngay từ lần đầu tiên gặp nàng ở buổi tiệc, anh đã hiểu rằng người con gái này khác biệt với phần còn lại. Scartlett mù quáng theo đuổi danh vọng và tiền bạc, còn Rhett thì dành hết tất cả mọi thứ mọi người con gái phương Nam ấy. 

Tình yêu của Rhett dành cho Scartlett vĩ đại và cao cả. Anh dành cho nàng những gì tốt đẹp nhất, yêu nàng cho dù trái tim người thiếu nữ đó chỉ hướng đến một người đàn ông khác. Câu chuyện tình yêu của hai người có phần kết khá mở. Chính điều này đã để lại day dứt rất nhiều trong lòng độc giả. Đó là sự tiếc nuối cho một tình yêu đẹp và cũng là một niềm hy vọng cho một kết cục có hậu hơn. Nhưng đặt nó vào hoàn cảnh lịch sử của câu chuyện, cái kết này, có lẽ là hợp lý nhất và góp phần khiến “Cuốn theo chiều gió” sống mãi cho đến mãi sau.

“Sau tất cả ngày mai sẽ là một ngày mới”

“Sau tất cả ngày mai sẽ là một ngày mới”, đây là một câu rất nổi tiếng của nhân vật Scarlett O’Hara hay nói khi nàng phải đối mặt với khó khăn và chính nó đã truyền cảm hứng cho rất nhiều người phụ nữ của thế hệ sau. Câu nói đã khắc họa được tính cách mạnh mẽ và sức sống mãnh liệt của con người khi đối mặt với nghịch cảnh. 

Nhà văn Magaret Mitchell đã vô cùng thành công khi khắc họa được hình tượng một cô gái với những tư tưởng mới, hiện đại, vượt lên trên những định kiến truyền thống. Cũng chính vì thế, dòng chảy tư tưởng của Scarlett, của Magaret đã bắt nhịp với chúng ta, ở hiện tại, để ta dễ dàng đồng cảm với người con gái ấy. 

“Cuốn theo chiều gió” được lồng ghép rất nhiều bài học nhân văn về tình cảm nam nữ, tình người và lòng yêu nước. Như một thiên sử về thời chiến lại như một tiểu thuyết tình yêu lãng mạn. Với cách dẫn dắt câu chuyện đầy hấp dẫn và cuốn hút, những bất ngờ cứ thế ập đến khiến độc giả không thể nào dời mắt. Có quá nhiều điều hấp dẫn ở tác phẩm này, một khi đã mở trang sách đầu tiên ra, hãy chuẩn bị cho mình một ngày dài rảnh rỗi, vì bạn sẽ không thể nào ngừng lại cho đến chương cuối cùng. 

Vũ Hoàng Hà