Chúng ta đặt cho ngày hè thật nhiều cái tên: Mùa của thanh xuân, mùa chia ly, mùa của du lịch, trải nghiệm… Nhưng liệu mùa hè chỉ như một mùa chia xa, một chạm dừng chân, những tháng ngày ngơi nghỉ hay còn là những khảo nghiệm cho ta trưởng thành? 

Ai cũng một lần đi qua tuổi học trò và có thể chính bạn đang cất bước trong những ngày tháng đó. Trên bước đường của hành trình thanh xuân ấy, sao có thể thiếu những ngày hè cháy bỏng. 

Khi mà ta nhớ về mùa hè với phượng vĩ nở đỏ rực, con đường nhuộm nắng vàng, tiếng ve râm ran trong vòm lá và giây phút nói lời tạm biệt, một dòng nhựa sống tràn trề háo hức và sức trẻ nhanh chóng truyền đi khắp cơ thể. Vì ta biết, phía trước là rất nhiều trải nghiệm thú vị đang đợi chờ ta. 

Những mùa hè “nâng cấp” bản thân

Từ một bé con tuổi lên ba đến lớp trẻ mầm non, buổi đầu vào lớp 1 đến những ngày tháng quậy tung trường lớp tuổi niên thiếu, từ bao giờ mỗi kết thúc và bắt đầu đều là khi hè sang. Mùa hè đã trở thành dấu mốc trong những ngày tháng đi học. 

Người lớn thường hỏi trẻ nhỏ: “Cháu học lớp mấy rồi?”, “Đi học được mấy điểm 10?”, “Năm nay có được Học sinh giỏi?”… Sự trưởng thành, giỏi giang của mỗi đứa trẻ dường như chỉ được đo đếm bằng những năm tháng và thành tích gắn với trường lớp. 

Nhưng có là bao nếu qua mỗi năm tháng miệt mài ấy, những đứa trẻ chỉ biết vùi đầu vào sách vở, thiếu hụt kỹ năng sống đến trầm trọng. Năm tháng không làm chúng ta trưởng thành. Thứ làm ta trưởng thành chính là những sai lầm. Chính trải nghiệm và những vấp ngã mới tôi luyện ta lớn khôn mỗi ngày.

Sau những ngày học hành, thi cử căng thẳng, mùa hè chính dịp để ta “nâng cấp” bản thân. Thay vì ngắm mãi những chùm hoa phượng vĩ và lưu luyến bè bạn, tại sao chúng mình không thử đăng ký một lớp học bơi, võ thuật, tập chơi một nhạc cụ, đặt chân đến một bảo tàng lịch sử hay học hỏi những kỹ năng mới khi tham gia workshop... Những bài học lý thú không còn gói gọn trong bảng đen, phấn trắng. 

Ngày đăng ký học lớp thư pháp, chắc hẳn chính Steve Jobs cũng không thể ngờ được điều này lại giúp ích cho công việc sau này của ông đến như vậy. Bất cứ kỹ năng nào cũng sẽ có ích cho bạn, lúc này hoặc lúc khác. Càng nhiều kỹ năng, bạn càng nổi bật. Và mùa hè, chính là mùa thích hợp để gieo trồng những hạt giống cho sự trưởng thành. 

Những “mùa hè xanh” năm ấy

Tài sản quý giá nhất của tuổi trẻ là những bài học thực tế từ cuộc sống, mà chắc chắn không có sách vở, bục giảng nào dạy hết được. Và những bài học đó, theo tôi, có lẽ được học nhiều nhất vào những mùa hè tháng 5 cháy bỏng, mùa hè của thanh niên tình nguyện với màu xanh quen thuộc. 

Tôi chợt nhớ tới những lời ca sục sôi ý chí trong bài thơ “Trường ca những người lính đi tới biển”: 

"Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc

Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc"

(Thanh Thảo)

Chiến tranh đã lùi xa, bầu trời nắng hạ vẹn nguyên sắc xanh hòa bình, nhưng chúng ta – những người trẻ sống trong hòa bình, có cơ hội đi học, được đến trường đôi khi vô tình quên đi những “tuổi đôi mươi” đã ngã xuống cho bầu trời xanh hôm nay. 

Và thế là, “mùa hè xanh” trở thành dịp để chúng ta khoác lên mình màu áo xanh thanh niên tình nguyện góp ích cho Tổ quốc. 

Cái nắng tháng 5 đã trở nên quen thuộc với những thanh niên tình nguyện trước mỗi điểm trường mùa thi, nơi họ đứng đó, trao tận tay từng bạn học sinh chai nước mát, lời động viên tiếp sức sau ngày thi căng thẳng. 

Tháng 5 còn là những đêm dài lội bùn tìm đường lên những điểm trường vùng cao, trải nghiệm cuộc sống của bà con miền khó khăn. Ai bảo ánh nắng ấy không chói chang, ai đếm những giọt mồ hôi, những bước chân cật lực trên khắp các nẻo đường xa. Nhưng tuổi trẻ mà, món quà của tuổi trẻ chính là sức trẻ, lòng nhiệt huyết, trái tim phập phồng lửa cháy. 

Những ngày hè xanh được đi, được sống, được cống hiến khiến ta có trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình và xã hội, biết chủ động hơn trong công việc, tích lũy những kinh nghiệm sống quý báu. Cho đi cũng chính là nhận lại. 

Tuổi trẻ chính là lấy nhiệt huyết làm nhiên liệu đốt cháy những gian khổ. Học cách sẻ chia cũng là khảo nghiệm cho sự trưởng thành.

Khảo nghiệm cho tôi trưởng thành

Sau khi cánh hoa phượng cuối cùng rụng xuống mặt đất, tiếng ve không còn râm ran trong vòm lá, chính là lúc mùa hè kết thúc, cũng là khi bạn nhận ra bản thân đã thay đổi thật nhiều. 

Ta không cần đợi đến khi bước vào một năm học mới, cầm những bà kiểm tra đã chấm điểm, những tờ giấy khen đã đóng dấu mộc... để có thể nhìn ra sự tiến bộ trong mình. 

Trưởng thành không như điểm số, nó không phải những cột mốc khô khan, nó được kết tinh từ trải nghiệm, suy ngẫm, từ những kiến thức bạn tích lũy, để rồi hiển hiện ra ngay trong từng hành động dù là nhỏ bé nhất của bạn. 

Cách bạn sẻ chia với mọi người, cách bạn nhìn nhận vấn đề đa chiều, cách bạn yêu thương, cảm thông, không ngừng học hỏi để tiến bộ mỗi ngày... đều là những thành quả của khảo nghiệm trưởng thành. 

Mùa hạ đi qua mang đến cho mỗi chúng ta thời gian và cơ hội khảo nghiệm trưởng thành như nhau. Khi không còn thầy cô chỉ dẫn, những thời khóa biểu phải theo, lịch trình sẽ trong chính tay mỗi người. Sắp xếp và dành tâm sức cho quãng thời gian này là nằm ở bạn. 

Giúp bản thân đi xa hay dậm chân tại chỗ, khám phá chân trời mới hay bó mình trong vùng an toàn, đều là do bạn quyết định. Tất nhiên, những điều mới sẽ đồng nghĩa với khó khăn, sai lầm và thất bại. Có thành công nào mà không phải trả giá? 

Tháng 5 lại đến rồi, hãy để mỗi mùa hè qua đi là một khám phá mới, khảo nghiệm mới giúp bản thân trưởng thành hơn sau nhiều chiêm nghiệm ý nghĩa.

Hạ Băng