Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là các nền tảng như ChatGPT, Perplexity AI hay Bing AI, đang làm thay đổi thói quen tra cứu thông tin của người dùng – nhất là giới trẻ. 

Hình ảnh sinh viên Trường Đại học FPT được tạo bởi AI

Theo báo cáo của Gartner, đến năm 2026, lưu lượng tìm kiếm truyền thống sẽ giảm 25%, chủ yếu do sự gia tăng của các công cụ AI. Đối tượng bị ảnh hưởng rõ rệt nhất? Chính là Gen Z – thế hệ sinh viên đang lớn lên cùng công nghệ.

1.Từ từ khóa rời rạc đến đối thoại tự nhiên

Thay vì gõ các từ khóa ngắn gọn như “giày chạy bộ tốt nhất”, Gen Z ngày nay có xu hướng đặt câu hỏi cụ thể hơn như: “Đâu là giày chạy bộ phù hợp cho người mới tập?”. Việc giao tiếp với AI như một cuộc trò chuyện khiến quá trình tìm kiếm trở nên trực quan và dễ hiểu hơn.

 
Sinh viên Nguyễn Minh Hiếu (K18, Công nghệ Thông tin – Đại học FPT Cần Thơ

Sinh viên Nguyễn Minh Hiếu (K18, Công nghệ Thông tin – Đại học FPT Cần Thơ) chia sẻ: “Giờ mình không cần mò mẫm từng trang web nữa. Chat với AI, mình có thể nhận được những gợi ý cá nhân hóa và phù hợp với đúng thứ mình đang cần.”

2. Thói quen tìm kiếm “tức thì”

Khác với trước đây phải đọc hàng loạt bài viết dài dòng, Gen Z hiện nay chuộng các bản tóm tắt nhanh – thứ mà AI như Perplexity AI có thể làm tốt. Điều này giúp sinh viên nắm nhanh nội dung bài học, kiến thức chuyên môn, hoặc tổng hợp thông tin cho bài thuyết trình.

AI không chỉ hỗ trợ học tập, mà còn định hình lại hành vi tiêu thụ thông tin: ngắn gọn, trực tiếp và đúng trọng tâm.

3. Hành vi “không cần nhấp chuột” 

Một điểm thay đổi rõ ràng là Gen Z ngày càng ít... bấm vào trang web. Nhiều câu hỏi giờ đây được giải quyết ngay tại khung chat của AI hoặc đoạn tóm tắt đầu trang tìm kiếm.

Đặc biệt trong môi trường học thuật, sinh viên có thể hỏi AI về một lý thuyết phức tạp và nhận được phần giải thích đơn giản hóa mà không cần đọc tài liệu chuyên ngành.

4. Cá nhân hóa là "chìa khóa mới" trong hành vi tìm kiếm

AI không chỉ trả lời, mà còn hiểu người dùng. Nhờ học từ thói quen tra cứu trước đó, AI có thể đưa ra các câu trả lời ngày càng sát nhu cầu cá nhân. Đối với Gen Z – thế hệ đã quen với sự cá nhân hóa từ mạng xã hội, thói quen tìm kiếm giờ đây cũng cần “đúng gu”, “đúng vibe” và “đúng mục đích”.

 
Sinh viên Đại học FPT vô cùng hào hứng với các công nghệ mới tới từ AI 

Sự trỗi dậy của AI là một bước ngoặt không chỉ về công nghệ, mà còn về hành vi và thói quen tìm kiếm thông tin. Gen Z, với sự linh hoạt và nhạy bén với công nghệ, đang là nhóm đi đầu trong sự chuyển dịch này.

Từ đó, các trường đại học, doanh nghiệp hay nền tảng nội dung cần nhanh chóng thích nghi – không chỉ cung cấp thông tin, mà phải mang đến trải nghiệm tra cứu thông minh hơn cho thế hệ mới.

Huỳnh Như