Mới đây, nghiên cứu tín chỉ carbon Việt Nam của nhóm sinh viên Trường ĐH FPT Hà Nội đã được đăng trên tạp chí Q1, mở ra thêm một hướng nghiên cứu để đi tìm lời giải cho bài toán net-zero vào năm 2050 cho những người trẻ quan tâm đến khoa học môi trường.

Thế giới đang tăng tốc trên hành trình hướng tới mục tiêu net-zero vào năm 2050. Hòa cùng xu thế ấy, Việt Nam bắt đầu xây dựng thị trường tín chỉ carbon với nhiều kỳ vọng nhưng cũng không ít thách thức.

Đồng hành cùng nỗ lực ấy, một nhóm sinh viên Trường Đại học FPT Hà Nội đã thực hiện nghiên cứu về cách để thị trường này vận hành minh bạch, hiệu quả và tiệm cận chuẩn quốc tế.

Nghiên cứu của nhóm sinh viên Trường ĐH FPT Hà Nội có tên: “Strategic stakeholder analysis for Vietnam’s carbon credit system: a Neutrosophic approach” (Phân tích chiến lược các bên liên quan trong hệ thống tín chỉ carbon tại Việt Nam: Tiếp cận Neutrosophic). 

 
Thành viên nhóm nghiên cứu gồm Vũ Đức Minh, Vũ Trà Giang, Nguyễn Thị Liên và Nguyễn Danh Anh Phương. 

Con đường nghiên cứu tất nhiên không hề dễ dàng. Thị trường carbon ở Việt Nam còn khá mới, nguồn dữ liệu chưa thật sự đầy đủ và việc tiếp cận thông tin đôi khi còn hạn chế, tạo nên nhiều thách thức cho nhóm nghiên cứu.

Nhưng thay vì nản lòng, nhóm đã sáng tạo trong cách tiếp cận: tối ưu hóa bảng khảo sát, phỏng vấn trực tuyến linh hoạt, và tận dụng sức mạnh của kỹ thuật toán học trong khoa học máy tính Neutrosophic Sets để xử lý dữ liệu mâu thuẫn. 

Cụ thể, nhóm đã sử dụng Neutrosophic Sets kết hợp Delphi, DEMATEL để phân tích vai trò các bên trong thị trường tín chỉ carbon Việt Nam. Phương pháp này vừa xử lý được dữ liệu không chắc chắn, vừa cập nhật xu hướng quốc tế trong nghiên cứu môi trường. Nhờ đó, đề tài không chỉ mang tính học thuật mà còn đề xuất khung chiến lược minh bạch, hiệu quả cho thị trường trong nước.

Thay vì chỉ “chơi” với số liệu, nhóm chọn cách lắng nghe các bên liên quan: từ chính phủ, doanh nghiệp, tổ chức tài chính đến khu vực tư nhân. Qua phân tích kỳ vọng và khó khăn của họ, nhóm đã xây dựng một khung chiến lược đa chiều cho thị trường carbon.

Kết quả nổi bật chỉ ra ba yếu tố then chốt: minh bạch trong quy định, ổn định giá cả và chứng nhận xuyên biên giới. Đây chính là “chìa khóa vàng” để thị trường tín chỉ carbon Việt Nam bứt phá, hòa nhập vào sân chơi toàn cầu.

Thành công của nhóm cũng đến từ môi trường học tập tại Trường Đại học FPT. Tại đây, thầy cô luôn đồng hành, định hướng nghiên cứu và kết nối chuyên gia, trong khi các cuộc thi nội bộ trở thành “sân tập” giúp sinh viên rèn kỹ năng học thuật. Nhờ vậy, nhóm có đủ nền tảng để tự tin đưa công trình ra quốc tế.

Chính sự kiên trì ấy đã giúp nhóm vượt qua thử thách, tạo ra bộ dữ liệu đủ độ tin cậy, mở đường cho kết quả nghiên cứu được giới học thuật quốc tế công nhận.

Khi được hỏi về cảm xúc, một thành viên trong nhóm chỉ mỉm cười: “Tất cả nỗ lực đều xứng đáng khi nghiên cứu của mình góp được một viên gạch nhỏ cho tương lai xanh của đất nước.”

Không chỉ dừng lại ở những thành tích, nghiên cứu còn khẳng định rằng sinh viên FPT hoàn toàn có thể tạo ra tiếng nói học thuật tầm quốc tế, góp phần giải quyết những vấn đề toàn cầu cấp bách của thời đại.

Huỳnh Như